Büyükannemin şöyle bir duası vardı: "Rabbim, bilmediklerimizden emin kıl, umduklarımıza nail eyle bizi." Anlam veremezdim. Nasıl bir duaydı böyle? Korktuklarımızdan korusun bizi ama bilmediklerimizden emin kılmasını istemek ne demekti? Korkacağımız şeyleri biliyorduk ya işte. Daha ne olabilirdi ki? Zaman geçtikçe bilmediğimiz ve bilsek asla başımıza gelmesini istemediğimiz ne çok şey olduğunu öğrenmeye başlıyor insan. Misal sen daha önce Prosopagnosia diye bir hastalık olduğunu duymuş muydun? Ne yalan söyleyeyim, ben ömrümde duymadım. Neymiş biliyor musun? Yüz körlüğü demekmiş. Beynin bir şekilde zarar görmesi sonucu, yüzleri algılamada meydana gelen bir bozuklukmuş. Hayatımız boyunca binlerce yüzle karşı karşıya geliyoruz ya hani... Beynimiz bir bilgisayar gibi tabii... Birinin yüzüne bakarız ya mesela... Biz farkında olmuyoruz ama beynimizin bir parçası bir nano saniye içinde o yüzüne baktığımız kişinin yüzünü hafızamızın yüz arşivinde biriktirilmiş tüm yüzlerle karşılaştırıyormuş. Ne acayip! Hiç aklıma gelmemişti. Eğer beynimizin bu karşılaştırma bölümü çalışmazsa, aynaya baktığımızda kendimizi bile tanıyamazmışız. İnsanların yüzünü görüyorsun ama hafızanın yüzleri mukayese etme parçası arıza yaptığı için her defasında o yüzü farklı algılıyorsun. Ne fena değil mi? Allah korusun... Ben bildiğim kötü durumları, hastalıkları, kazaları, belaları,savaşları, afetleri sıralıyordum dua ederken... Oysa bilmediğimiz kötü haller öyle çoktu ki... İşte büyükannem bu sebeple bilmediklerimizden de korunmak istiyordu demek ki.
Türkçeye Katilin Yüzü diye çevrilmiş, Faces in the Crowd adlı, korku, gerilim, psikolojik diye nitelendirilmiş filmi bugün seyrettim. Filmin başkahramanı yüz körlüğünden mustaripti. Filmin konusunu sorsan, iki cümlede anlatabileceğim naynaynom bir holivud filmiydi. Ama yüz körlüğü konusu benim fena halde ilgimi çekti. Tamam, bir sebeple hafıza kayıplarının olabileceğini biliyordum. Tamam, neredeyse doğduğumdan beri hafızama kaydedilen ve çoğunu kolaylıkla unuttuğum yüzleri, gene beynin bir parçasının o binlerce yüz arasından seçip bulduğunu da tahmin edebiliyorum. Ama ne yalan söyleyeyim, bir arıza durumunda insanın her şeyi hatırlayıp sadece yüzleri hatta kendi yüzünü bile hatırlamayacak duruma gelebileceği hiç aklıma gelmezdi. Bu durumda ne oluyor biliyor musun? Bildiğin insanların yüzleri her defasında değişiyor. İnsanları yüzlerinden tanıyamıyorsun. Ve işin fenası, yüz körlüğü tedavi edilir bir hastalık değilmiş. Tamam. Bilmediklerimizden korunalım diye dua edelim ama... Gene de her şey insanlar için. Doğduklarından beri göremeyen insanlar var öyle değil mi? Böyle bir hastalık başa gelirse hayata tutunacak bir şey bulunmalı illa ki. Biz sadece görmekten, duymaktan, koklamaktan söz ederiz ya. Oysa içimizde gizli bir his daha varmış. Hani yürürken bir ayağını diğerinin önüne atmayı bize düşünmeden yaptıran his sözgelimi. İnsan böyle bir derde düşerse, toplumdan kopmadan, dünyadan el ayak çekmeden, eve kapanmadan, insanların kaba, fena, şaşkın davranışlarına aldırmadan bu hissi geliştirmek gerekiyormuş. Ne yapılacak? İnsanların ayırt edici özellikleri bulunacak. Bir ben, yürüyüş şekli, bir dövme nebileyim bir yara izi gibi... Yüzüne bakıldığında sonra hatırlamaya yarayacak ne olursa... Bu durumda bedenleri müzik diline çevirmeye başlıyorsun. Ve bedenleri bir müzik gibi sadece dinlemiyor ayrıca izliyorsun. Tam benlik durum yani. Zaten hemen yüzleri unuturdum. Du bi... Derhal şu andan sonra bedenleri müziğe çevirmeye başlıyorum. Büyükannemin ruhuna rahmet. Yaşamı boyunca neler gördü kimbilir? Haybeye böyle dua eder mi?
