Kuşlara Uymak:)

 

Bu bir kıyı çamur çulluğu:)

Bir kıyı çamur çulluğu, Alaska'dan Yeni Zelanda'ya durmadan, yaklaşık on bir bin kilometre boyunca uçabiliyormuş. Hiç mola vermeden uçuyor, beyninin bir yarısı uyurken diğeri uyanık kalıyor, yön buluyor, denizlerin üzerinden geçerken suyun ve gökyüzünün neresinde buluştuğunu hissedebiliyor...  Saatte yetmiş kilometre hızla tam bir hafta durmaksızın uçabilmek... Müthiş değil mi?  Bilim insanları, üzerine yerleştirdikleri uydu takip sistemi sayesinde bu olağanüstü yolculuğu keşfetmiş.

Kuşların göçü, büyüleyici ve gizemli bir doğa harikası. Eskiden insanlar da tıpkı hayvanlar gibi doğayı okuyarak yollarını bulurmuş. Yıldızlara bakar, rüzgarın yönünü hisseder, güneşi ve bulutları takip ederlermiş. Elbette teknolojinin nimetlerinin farkındayım. Öte yandan teknolojinin, bu içgüdüsel yeteneklerimizi elimizden aldığını, farkına bile varmadan doğayla kurduğumuz bağı zayıflattığını da çok iyi biliyorum. Belki de bu yüzden, kuşların göçüne bu kadar hayranlık duyuyor ve onların izini sürmek istiyorum:)

1.Fotoğraf/https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1y%C4%B1_%C3%A7amur_%C3%A7ullu%C4%9Fu

2. Fotoğraf/https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-54551217

İçinden Kuş Geçen Şarkılar

 

Yaşar - Kuşlar -1998 -https://www.youtube.com/watch?v=YOiN6Doh6uw

Edip Akbayram - Kuşlar - 1994 -  https://www.youtube.com/watch?v=I0ALkWfrBNM

Göksel - Yalnız Kuş -2012 - https://www.youtube.com/watch?v=y-ZtCwQY-ow

Düş Sokağı Sakinleri - Hüzün Kovan Kuşu - 1999- https://www.youtube.com/watch?v=qjDVqG9sBD4

Yüksek Sadakat - Belki Üstümüzden Bir Kuş Geçer - 2006- https://www.youtube.com/watch?v=72nGwgu3JDg

Sezen Aksu - Muhabbet Kuşları -2013 -https://www.youtube.com/watch?v=Ga8Stree5kw

Sezen Aksu - Minik Kuş -https://www.youtube.com/watch?v=sGbxvhgmbqo

Cem Karaca - Sevda Kuşun Kanadında - 1988 - https://www.youtube.com/watch?v=Son8h3PpMaM

Gaye Su Akyol - Bir Yaralı Kuştum -2018 https://www.youtube.com/watch?v=pfhuVE-uda4

Sagopa Kajmer - Kargaların Kargaşası - 2009 https://www.youtube.com/watch?v=W3W6RW-HNXQ

İkiye On Kala - Hergün Bi Kuş Uçuyo Aklımdan - 2018 https://www.youtube.com/watch?v=w2G5VjQ_7cI

Allı Turnam - https://www.youtube.com/watch?v=DJwYQsop2mU

Havada Turna Sesi Gelir - https://www.youtube.com/watch?v=P17tqNMCUXE

Telli Turnam - https://www.youtube.com/watch?v=I47LxsMFwdo

Bülbülüm Altın Kafeste  - https://www.youtube.com/watch?v=aSym20V1hSw

Gesi Bağları -  https://www.youtube.com/watch?v=26jAqWhrrwQ

Blackbird – The Beatles - https://www.youtube.com/watch?v=Man4Xw8Xypo

Free Bird -  Lynyrd Skynyrd - https://www.youtube.com/watch?v=0LwcvjNJTuM

Three Little Birds" – Bob Marley & The Wailers - https://www.youtube.com/watch?v=HNBCVM4KbUM

Songbird – Fleetwood Mac - https://www.youtube.com/watch?v=4Sihd4Euam0

And Your Bird Can Sing – The Beatles- https://www.youtube.com/watch?v=Uq0aeEYLkIE

Kuş Gözlemcisi Olmaya Karar Verdim:) - Sıvacı Kuşu

Bu yıl kuş gözlemcisi olmaya karar verdim:) 

Bazan öğrendiklerimi Hayal Kahvem'e yazacağım. 

İşte buyrunuz... 

Sıvacı kuşu ile başlayalım mı? 

Sıvacı kuşu adı üstünde,  doğanın en ilginç ustalarından biri. Adını, yuvasını kurmak için yaptığı harika sıvama işinden alıyor. Ağaç kovuklarını veya kaya deliklerini bulduğunda, girişini çamur ve kil karışımıyla kapatarak kendine güvenli bir yaşam alanı yaratıyor. Böylece yırtıcılar veya davetsiz misafirler içeri giremiyor. Küçük ama marifetli bu kuş, doğanın inşaatçılarından biri olarak biliniyor.

Onun bir diğer özelliği de hareketleri. Çoğu kuş gibi sadece yukarı doğru tırmanmakla yetinmeyip, baş aşağı da yürüyebiliyor. Ağaç gövdelerinde akrobat gibi dolaşıyor ve besin ararken en zor yerlere bile ulaşabiliyor. Bu becerisiyle hem dikkat çekiyor hem de kendine büyük bir avantaj sağlıyor.

Sıvacı kuşuna halk arasında "uykucu kuş" da deniyor. Bunun sebebi, soğuk havalarda uzun süre hareketsiz kalabilmesi. Kışın yuvasının ağzını sıvayarak içinde kalıyor. Öylece durup hiç hareket etmeyerek enerji tasarrufu yapıyor. Bu durumu  Ashab-ı Kehf efsanesiyle ilişkilendirip uykucu kuş da diyenler varmış. Hani mağarada yıllarca uyuyan yedi genç var ya, işte sıvacı kuşunun bu hareketsizliği de onlara benzetilmiş olmalı.Biz insanlar doğada gördüğümüz her hareketi  hikayeleştirerek anlamlandırmayı ne çok seviyoruz:)

Bu küçük usta, sadece ustalığıyla değil, sesiyle de kendini belli ediyor. Ormanda yürürken tiz ve canlı bir "tiiit-tiiit" sesi duyarsak, büyük ihtimalle bir sıvacı kuşu yakında bir yerlerde bizi  izliyor olabilir. Acaba ıslık çalsam cevap verir mi ki:)

Doğa, her detayıyla büyüleyici. Sıvacı kuşu da bunun en güzel örneklerinden biri. Onun minik ama ustaca yaşamı, doğanın ne kadar ince işlediğini gösteriyor.  Hayal Kahvem'in kuşlar dünyasına hoşgeldiniz:)

https://www.sekerali.com/portfolio/kaya-sivacisi/

https://ebird.org/species/eurnut2?siteLanguage=tr&utm_source=chatgpt.com

https://ebird.org/species/rocnut1?siteLanguage=tr

Körler İçin Karikatür Betimleme - Sevgililer Günü:)

Şenol Bezci'nin bu karikatüründe; 

Bembeyaz bir boşlukta, kollarını coşkuyla havaya kaldırmış, gözlerinde heyecan, yüzünde kocaman bir gülümsemeyle duran bir adam var. 

Sevgiye, aşka kollarını açmış, beklediği o büyük duygunun nihayet kendisine doğru geldiğini hissediyor.

Ve gerçekten de aşk geliyor... ama nasıl!

Yukarıdan hızla düşen devasa, simsiyah bir kalp var. O kadar büyük ki, adamı ezip geçmesi an meselesi. Kalbin etrafında hız çizgileri, şiddetle düştüğünü gösteriyor. 

Adam mutlu bir saflık içinde aşkın ona doğru yaklaştığını düşünüyor, fakat farkında olmadığı şey, aşkın bazen insanın üstüne bir kaya gibi çökebileceği:)

Sokak Sanatı - "Beni Görmezden Gelme"

 

Son günlerde sokak sanatına dair okumalar yapıyorum. Her seferinde duvarlarda yankılanan hikayelerin gücüne bir kez daha hayran oluyorum. Sokak sanatçıları  yalnızca görünmez olanı görünür kılmakla kalmıyorlar. Aynı zamanda müze ve galeriler dışında, hayatın doğal akışı içinde  fark edilmeyenleri gözler önüne seriyorlar. Bu keşiflerimi ara ara burada sizlerle paylaşmak istiyorum. Belki, sokakların sessiz ama derin anlamlarını birlikte keşfederiz.

Sokak sanatı bazan öyle güçlü mesaj taşıyor ki, sadece göze hitap etmekle kalmıyor, insanın yüreğini  sızlatıyor. Keven Lee'nin yukarıdaki eseri tam anlamıyla böyle değil mi? Dikkat ardı ettiğimiz  bir hayatın sessiz çığlığı sanki. 

Bu eser, 2008'de UNISEF Çin'in başlattığı "Yoksulluğun Görünmezliği" kapmanyası kapsamında yapılmış.  Evsiz çocukların toplum içinde nasıl yok sayıldığını gözler önüne sermiş. Düşünelim mi? Günlük hayatın koşuşturmasında kaç çocuğun yüzüne gerçekten bakıyoruz? Kevin Lee bu gerçeği sanatına taşıyarak, duvarların dili olmaya karar vermiş.  Oraya bakıyoruz orada bir çocuk var ama aslında görünmüyor. Çünkü zaten toplum da onları öyle görüyor. Yokmuş gibi. 

Çizimin yanına yerleştirdiği "不要忽略我"   (Beni görmezden gelme) tabelası ise tam kalbe dokunuyor. Bir duvar bizi uyarıyor. Bak, burada bir çocuk var, diyor. Lee'nin  merdivende yankılanan sesi, sadece bir sanatçının işi değil, o çocuklar hayallerinden koparılmasın, sokaklar onları üşütmesin diye hepimizin sorumluluğunu hatırlatan bir çağrı.  

"Beni görmezden gelme"  cümlesi, bir grafiti yazısı olmaktan çok daha fazlası. İnsan olmanın en temel sorumluluğunu hatırlatan bir manifesto.  

Kevin Lee'nin  merdivene fısıldadığı yoksulluğu görmek için özel bir yeteneğe gerek var mı sizce? Sadece bakmak yetmiyor,  görmek lazım elbette. Çünkü duvar sanatı bazan bize en derin gerçekleri anlatyor. Bizi  usulca sallayıp silkeliyor. Yeter ki biz görmeye hazır olalım.

İstanbul'da Bir Pazar Günü Karaköy Kaçamağı...

 

Bu benim Karaköy ritüelim. Önce Namlı'ya uğruyorum. İki  dilim pastırma istiyorum. "Hoppalaa! Olur mu iki dilim  pastırma?" demiyorlar. Yeminle, şık şıkıdım paket yapıp veriyorlar. Sonraa... 

Marş marş Karaköy'deki Tarihi Galata Simitçisi'ne dalıyorum. Mis gibi taze simit kokusu aklımı başımdan alıyor.  "Bir simit ile ince belli bardakta demli bir çay lütfen" diye sesleniyorum.  

Dışarıda... İstanbul'un şubat ayazı yüzümü ısırıyor. Hiç oralı olmuyorum. Tahta sandalyeye oturup heyecan içinde  bekliyorum. Demli çayım ve sıcacık simidim geliyor. Durur muyum?  Pastırma paketimi gizlice aralıyorum. İlk dilimin yarısını  koparıp simidime katık ediyorum. Off! Mis! Mis!  Çayımdan bir yudum alıyorum. Hımm! Leziz!.. O anda  dünyanın en zengin insanı benmişim gibi hissediyorum.  Gelene geçene bakıp en saftirik halimle gülümsüyorum.

Kendimi Eylediğim Zamanlar...

 

Nuri Bilge Ceylan festivali yaptım...

Kitap okudum....

Film seyrettim...

Basel'e gittim... 

Temel Sanat Dersi Ödevim

 "Renklerin insan ruhunda yaptığı ilk etkinin  soğukluk ve sıcaklık etkisi olduğu kanıtlanmıştır."(Altınkurt,2003)

Sanatta renklerin bir araya gelişi, kompozisyonun etkileyiciliğini belirleyen önemli unsurlardan biridir. Sıcak-soğuk renk zıtlığı, görsel algıyı gücellendiren ve sanat eserlerine derinlik katan bir tekniktir. Sıcak renkler (kırmızı, turuncu, sarı) enerji, hareket ve yakınlık hissi uyandırırken; soğuk renkler (mavi, yeşil, mor) sakinlik, dinginlik ve uzaklık hissi yaratır. Sanat tarihinde, sıcak ve soğuk renklerin zıtlığını etkili bir şekilde kullanan pek çok sanat eseri bulunmaktadır.

Örneğin, Vincent van Gogh'un "Yıldızlı Gece" (1889) tablosu, soğuk mavi ve mor tonların arasında parlayan sıcak sarı yıldızlarıyla bu kontrastın çarpıcı bir örneğini sunar.

Benzer şekilde, Edvard Munch'un "Çığlık" (1893) tablosunda, turuncu ve kırmızı tonlarındaki gökyüzü, mavi ve mor tonlardaki figürle kontrast oluşturarak dramatik bir etki yaratır.

Henri Matisse - “Kırmızı Oda” (1908)Matisse’in bu tablosunda kırmızı (sıcak) ve mavi (soğuk) renklerin kontrastı ön plana çıkar. Kırmızı duvar ve masa, mavi pencereden görülen dış mekânla güçlü bir zıtlık oluşturur.

Claude Monet - “Nilüferler” (1920’ler)  Monet’in suluboya etkisiyle yarattığı nilüfer serisinde, turuncu ve sarı güneş ışıkları ile gölün mavi tonları arasında bir kontrast dikkat çeker. Sıcak-soğuk renk kullanımı ile derinlik hissi artırılmıştır.

Pablo Picasso - “Yaşlı Gitarist” (1903-1904, Mavi Dönem)  Bu tabloda Picasso, genel olarak soğuk tonları kullanmasına rağmen, gitarı sıcak kahverengi bir renkle vurgulayarak sıcak-soğuk renk dengesini yaratmıştır. Bu kontrast, tablodaki melankolik duyguyu daha da güçlendirmiştir.

Canan Kuley – El boyama Çini Duvar Panosu  

Seramik sanatında da sıcak-soğuk renk zıtlığının kullanımı yaygındır. Örneğin, İznik Çinileri, genellikle sıcak kırmızı ve turuncuların, soğuk mavi ve beyazla dengelendiği desenlerle dikkat çeker. Bu çiniler, yapılarda sadece estetik bir unsur olarak değil, aynı zamanda mekâna derinlik kazandıran bir unsur olarak da kullanılmıştır.

Modern seramik eserlerde ise renk kontrastı, çoğu zaman sanatçının anlatım gücünü artırmak için tercih ettiği bir yöntemdir. Beate Kuhn'un seramiklerinde, sıcak kırmızı, turuncu ve sarı tonlarının, soğuk mavi ve yeşil tonlarla bir araya getirilerek yaratılan şekiller, seramiğe hareket katan bir dinamik oluşturur.

Işık tasarımında sıcak ve soğuk renkler dramatik etki yaratmak için kullanılır.   Örneğin, Blade Runner 2049 filminde sıcak turuncu ışıklarla, soğuk mavi-gri gölgeler bir araya getirilerek distopik bir atmosfer oluşturulmuştur.

Sonuç olarak, sıcak-soğuk renk zıtlığı, sanatta dengenin, vurgunun ve dramatik etkinin yaratılmasında kritik bir rol oynar. Bu teknik, izleyicinin gözünü yönlendirerek eserin anlatısını güçlendirir ve sanatçının mesajını daha etkili bir şekilde iletmesini sağlar.

KAYNAKÇA:

Altınkurt, L. (2003). Sanat eğitiminde renk ve Anadolu güzel sanatlar liselerinde uygulanışı (Doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Çağlayan, E. (2018). Temel sanat eğitiminde renk olgusu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 22-34.

Eser, B. (2013). Görsel Sanatlarda (Resimde) Renklerin Dili. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.