"Dur, Dinle. Hep Konuşursan Hiçbir şey Duyamazsın."

“Son ırmak kuruduğunda, son ağaç yok olduğunda, son balık öldüğünde; beyaz adam paranın yenilemeyen bir şey olduğunu anlayacak!”  Kanat Atkaya'nın  9 Kasım  tarihli köşe yazısındaki bu cümle beni yüreğimden vurmuştu. Kimin söylemiş bu sözü peki? 1980'lerde çevrecilik dalgası büyürken efsane Kızılderili şeflerinden biri söylemiş.  Geçtiğimiz sonbaharda memleketimize gelen Kızılderililer sebebiyle, Kızılderili konuları gündeme girmişti. Hatırlar mısın? Bizim küçüklüğümüzdeki kovboy filmlerinde Kızılderililer hep kötüydü. Öyle filmlerdi ki Kızılderililer beyazları öldürür ve kafaderilerini yüzerledi. Kovboylar ise nedense  hep iyi adamlardı. İnsanları sözümona Kızılderili saldırılarından kurtarırlardı. Hollwood'un beyin yıkama vaziyetleri..

"Mohikanların Sonuncusu" filmini hatırlar mısın peki?  Filmin başında bir geyiği vuran Kızılderili, ölmekte olan geyiğin yanına çöker ve "Seni öldürdüğümüz için üzgünüz kardeş. Cesaretinden, hızından ve gücünden şeref duyuyoruz." der. Sunay Akın'ın "Onlarda Hep Oradaydı" adlı kitabında yazdığı gibi, Kızılderililer aslında Amerikalıların önceleri bize filmlerde gösterdikleri gibi vahşi değillerdi. Bilakis ihtiyaçlarını karşılayacak kadar avlanan, bunu bırakalım doğaya saygı olarak görmeyi, yaşadığı ortamı insandan ayıran doğa diye bir kavramları bile olmayan insanlardı. Resmen yanlış tanımıştık Kızılderilileri. Bizim için varsa yoksa kovboylar vardı. John Wayne filmlerini hatırlar mısın? Hep kovboylar  kahraman, Kızılderililer ise düşmandı. Of, ne fena! Sonra öğrendik ki aslında  beyazlar gelip Kızılderililer'i yurdundan etmişti. Soylarını tükenme noktasına getirmişti. İşte Mohikanların Sonuncusu gibi filmlerle,  Kızılderililer'e itibarını iade etmeye çalışıyordu  Amerikan film sektörü sanki...

Kanat Atkaya,  geçen seneki o yazısında "Neyse canımızın içleri Mohikanlar, Siular, Karaayaklar, Hopiler, Dakotalar, Mohawklar, Çerokiler, Yukiler... İyi ki geldiniz, sizden öğreneceğimiz çok şey var." demiş ve ibret alınası Kızlderili sözlerinden bazılarını alt alta dizmişti. Birlikte teker teker okumalı ve demeli ki "Ulu Manitu sizi korusun Kızılderililer, iyi ki varsınız."

“Dur, dinle. Hep konuşursan hiçbir şey duyamazsın.”
 

“İnsan iki ruhludur; içinde bir iyi köpek bir de kötü köpek kavga eder. Hangisini daha çok beslersen o kazanır.”
 

“Tabiattan uzaklaştıkça kalp kararır.”
 

“Her birimizin farklı bir rüya gördüğünü hatırlamakta fayda var.”
 

“Doğum yapan her şey dişidir. Kadınların ezelden beri bildiği kainatın dengelerini erkekler de anlamaya başladıkları zaman dünya daha iyi bir yer olmak üzere değişmeye başlayacaktır.”
 

“Bir başkasının kabahati hakkında konuşmadan önce daima kendi çarığının içine bak.”
 

“Arkamdan yürüme, öncün olmayabilirim; önümde yürüme, takipçin olmayabilirim. Sana uymayabilirim. Yanımda yürü ki böylece seni görebileyim; böylece ikimiz eşit oluruz.”
 

“İnsanlar yaşadığı için değil, yaşamadığı için yaşlanırlar.”
 

“İlkbaharda usul usul yürü; toprak ana hamiledir.”